گزارش شرکت هيآت اجراييه اتحاديه در جرگه ديورند
گزارشگر اتحاديه گزارشگر اتحاديه

 بنابر دعوت کميتهء تدارک جرگه ديورند شماری از هيأت اجراييه اتحاديهء انجمنهای افغانها درهالند با ترکيب ولی محمد شاهپور، ناهيد علومی  ونصير صافی به تاريخ 22 اپريل 2011  جهت شرکت در جرگه ديورند عازم  لندن گرديدند.

جرگه ديورند که از يکسال بدين طرف به ابتکارآقای صديق متين بنيان گذاری شده ودرترکيب آن شماری ازشخصيتهای علمی وسياسی افغان شامل اند، هرسال در کشورهای مختلف تدوير ميگردد، که اينبار نوبت کشور انگلستان بود ، سال هایی آينده در کشورهای آلمان و هالند داير خواهد شد.

محفل دريکی از هوتلهای شهر لندن با ترتيبات، پذيرايی، نظم ومهمان نوازی ويژه  ساعت 10:45 با تلاوت قرآن کريم  گشايش  والی ساعت 4 عصر سخنرانی ها  ادامه داشت وسپس شاملان جرگه  بعد از صرف طعام غرض شرکت در مظاهره  پلان شده دربرابر تعمير پارلمان کشور انگلستان فراخوانده شدند.

برعلاوهء سخنرانان افغان، نمايندهء سفارت هندوستان، نمايندهء بلوچ ها، نماينده های آنطرف خط تحميلی ديورند از صوبه سرحد وهمچنان دوتن از نماينده های صوات وصوبه سرحد از طريق تيليفون به داخل جرگه درتماس شده و نظريات شانرا شريک ساختند، در زمره فهرست سخنرانان هفت تن ديگر به شمول ولی محمد شاهپور رييس اتحاديهء انجمنهای افغانها درهالند  نيز شامل بودند که نسبت سخنرانی های طولانی وتکراری ديگران وقت برای ارايه پيشنهاد های ما ميسر نشد، البته يکی از نواقص کار جرگه  مانند بسياری از نشستهای افغانها سخنرانی های نهايت همسان، شعارگونه وطولانی بود ، اما هيأت اتحاديه توانست با تماس مستقيم با آقای صديق متين وهيات برگزار کننده جرگه نکات نظر انتقادی وهمچنان فهرستی از پيشنهاد ها وطرحهای مشخص تحريری  را نه تنها به هيات مذکور بل به شماری از صاحب نظران تفويض وتوزيع نمايند.

درجريان جرگه يک پارچه تمثيلی نهايت زيبا به وسيله هنرمندان تياتر افغانستان پيشکش واجرا شد که درآن وضعيت کنونی افغانستان وهمچنان دشواری دوطرف سرحد به تصوير کشيده شده بود که مورد پسند  واستقبال شايان شاملان جرگه قرار گرفت.

پس منظر قضيه ديورند از نگاه ما :

خط دیورند مرز کنونی بین کشورهای افغانستان و پاکستان است. این خط مرزی در زمان حکمرانی امیر عبدالرحمن خان در افغانستان، طی معاهده‌ای با هند تحت استعمار بریتانیا تعیین شد. اما بعد از به وجود آمدن کشور پاکستان، حکومت وقت افغانستان، این خط را به رسمیت نشناخت و هنوز بین دو کشور افغانستان و پاکستان برسر مسایل مرزی (خط دیورند) اختلافاتی وجود دارد که گاهی باعث بروز مشکلات جدی بین دو کشور گردیده‌است. حکومت افغانستان خواستار حل این مسئله از طریق سازمان ملل متحد و رأی اقوام دو طرف مرز است ولی حکومت پاکستان خواستار به رسمیت شناختن این خط از طرف حکومت افغانستان می‌باشد.

خط ديورند، مرز تحميلی است که بنابر سياست استعماری بريتانيا در قرن نزدهم بسياری از مناطق پشتون‌نشين را از پيکر سرزمين افغانستان جدا کرد و امروزه مرز بين کشورهای افغانستان و پاکستان را بوجود ‌آورده است. اين خط بر اساس موافقتنامه‌ء مشهور دیورند که در سال 1893 بین سر هنری مارتیمر دیورند (Sir Henry Mortimer Durand)، وزیر خارجه دولت هند بریتانیوی و امیر عبدالرحمن خان، پادشاه آن وقت افغانستان به امضأ رسید، ايجاد شده است.

پس از تجزيه شبه قاره هند و تشکيل کشور پاکستان در سال 1947 ميلادى، اين مناطق که ساکنان آن پشتون و بلوچ هستند، جز قلمرو پاکستان گرديد.

حکومتهاى مختلف افغانستان، مالکيت پاکستان بر اين مناطق را به رسميت نشناخته و به صورت رسمی يا غيررسمی حاکميت ملی پاکستان در مناطقی را که افغانها آن را پشتونستان مى‌نامند، تاييد نکرده‌اند.

يکی از منفجر شونده ‌ترين نقاط در جهان امروز خط ديورند است - يعنی خط سرحدی 2640 کيلو متری کوهستانی بين افغانستان و پاکستان. اين خطی است که ايالات متحده و متحدين ناتوی آن در امتداد اين خط ، با طالبان در جنگ اند.

از بين تمام چالشهای که حکومت ايالات متحده با آن مواجه خواهد بود، جنگ جاری در امتداد سرحد افغانستان و پاکستان است که شايد مشکلترين و خطرناکترين چالش باشد.

پيشنهاد ها  ونکات نظر هيأت رهبری اتحاديه به جرگه ديورند ( لندن ) چنين است:

1-   نخست اين قضيه درداخل افغانستان وبه اشتراک و اراده آگاهانه مردم هردوطرف سرحد پيش برده شود، هکذا: زمينه های سياسی، فرهنگی ،اجتماعی و تخنيکی برای تشکيل ريفراندم ( همه پرسی) فرآهم شود، پس ما اگر امروز در اين جرگه بتوانيم در رابطه به طرح  يک فراخوان ملی وسرتاسری خطاب به ساکنان هر دوطرف خط ديورند  به توافق برسيم کار حد اقل را رويدست گرفته ايم، همچنان مساله در بند بودن خود ما پا برجا باقيست، بياييد که ما وشما هم برای اعاده آزادی ودموکراسی واستقرار صلح وثبات در داخل افغانستان بکوشيم وهم زمينه را برای تشکيل يک  ريفراندم معطوف به  حل قضيه پشتونستان فرآهم ساخته و آنرا در اجندای کاری خود قرار دهيم.

2-   مساله پشتونستان هميشه يکجانبه مطرح شده است ، در دهها کمپاين ، تظاهرات ، نسشتها وکنفرانسها ( به استثنای تظاهرات دهه 70 و80 ميلادی که خان عبدالغفار خان ، اجمل ختک وشماری از رهبران نشنل عوامی پارتی دوشادوش  دموکراتهای افغانستان  قرار داشته واز اين داعيه حمايت مينمودند) کمتر از رهبران وليدران آنطرف مرز در اين پروسه شرکت فعال نموده اند وگويا خاموش ونظاره گر باقی مانده اند، اکنون نيز نمی دانيم که در اين جرگه چه تعداد نماينده های  با صلاحيت احزاب ونهاد های سياسی آنطرف مرز حضور دارند واگر حضور دارند آيا در همين جرگه ميتوانند که در برابر پاکستان نه گفته واز داعيه آزادی خلقهای پشتون وبلوچ حمايه وپشتيبانی خود را اعلام دارند؟

3-   مطلب اساسی ديگر که تا حال کمتر مطرح شده است ؛ در مساله ديورند طرف، پاکستان نی بلکه انگليس است، زيرا اين معاهده توسط وزير خارجه انگليس هنگامی با امير افغانستان عقد گرديد که کشوری به نام پاکستان وجود نداشت، قبل از پاکستان توافق کشور هندوستان مطرح است که در آن زمان به نام هند برتانيوی ياد ميشد، پس ما در اين جرگه بايد خواهان باطل شناختن اين خط از طرف دولت انگليس شويم، در پهلوی آن هند وبعد تر پاکستان، زيرا از نگاه تاريخی پاکستان طرف ذيصلاح برای لغو اين خط تحميلی نخواهد بود.

4-   درفرجام: مسلۀ مهم اینست که ما آزادی پشتونستان را به مثابۀ یک کشور مستقل می خواهیم یا الحاق آن را با افغانستان، اگر آزادی پشتونستان به مثابۀ یک کشور مطرح است، این کار باید از سوی مردمان آنسوی دیورند صورت بگیرد. اگر الحاق آن به افغانستان مطرح است باید مردمان آنسوی دیورند درخواست رسمی به سازمان ملل متحد ارايه نمایند تا مردم افغانستان متکی به چنين سند اقدام بتوانند.

قابل تذکر است که پيشنهاد های بالا از جانب رييس جرگه وهيأت اداره کننده باگرمی استقبال شد ،همچنان وعده سپرده شد که محتويات آن از طريق وسايل اطلاعات جمعی بازتاب خواهد يافت وهم ممکن است که از طريق برنامه تلويزيونی جرگه ديورند پخش گردد.


April 29th, 2011


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بیانات، پیامها و گزارشها